Latin and Textual Criticism Notes

forte bovēs pressō subigēbant vōmere terram,

nec procul hinc multō frūctum sūdōre parantēs

dūra lacertōsī fodiēbant arva colōnī,

agmine quī vīsō fugiunt operisque relinquunt

arma suī, vacuōsque iacent dispersa per agrōs               35

sarculaque rastrīque gravēs longīque ligōnēs;

quae postquam rapuēre ferae cornūque minācī

divulsēre bovēs, ad vātis fāta recurrunt

tendentemque manūs atque illō tempore prīmum

inritā dīcentem nec quicquam vōce moventem               40

sacrilegae perimunt, perque ōs, prō Iuppiter! illud

audītum saxīs intellēctumque ferārum

sēnsibus in ventōs anima exhālāta recessit.

     Tē maestae volucrēs, Orpheu, tē turba ferārum,

tē rigidī silicēs, tē carmina saepe secūtae               45

flēvērunt silvae, positīs tē frondibus arbor

tōnsa comās lūxit; lacrimīs quoque flūmina dīcunt

incrēvisse suīs, abstrūsaque carbasa pullō

naides et dryadēs passōsque habuisse capillōs.

membra iacent dīversa locīs, caput, Hebre, lyramque               50

excipis: et (mīrum!) mediō dum lābitur amne,

flēbile nescio quid queritur lyra, flēbile lingua

murmurat exanimis, respondent flēbile rīpae.

iamque mare invectae flūmen populāre relinquunt

et Mēthymnaeae potiuntur lītore Lesbī:               55

hic ferus expositum peregrīnīs anguis harēnīs

ōs petit et sparsōs stillantī rōre capillōs.

tandem Phoebus adest morsūsque īnferre parantem

arcet et in lapidem rictūs serpentis apertōs

congelat et patulōs, ut erant, indūrat hiātūs.               60

     Umbra subit terrās, et quae loca vīderat ante,

cūncta recognōscit quaerēnsque per arva piōrum

invenit Eurydicēn cupidīsque amplectitur ulnīs;

hic modo coniūnctīs spatiantur passibus ambō,

nunc praecēdentem sequitur, nunc praevius anteit               65

Eurydicēnque suam iam tūtō respicit Orpheus.